poniedziałek, 6 lutego 2017

Kazemat 599 - holenderski przykład ekspozycji zabytku fortyfikacji z okresu drugiej wojny światowej.



Autostrada A2, pomiędzy węzłami zjazdowymi nr 13 Culemborg i nr 12 Everdingen, przecina Diefdijklinie – ufortyfikowaną pozycję, stanowiącą część Nowej Holenderskiej Linii Wodnej (Nieuwe Hollandse Waterlinie), rozbudowaną wzdłuż grobli (dijk) ograniczającej poldery zalewowe. Oś drogi stanowi symboliczną granicę pomiędzy dwoma biegunami podejścia do prezentacji zabytkowych fortyfikacji. Po wschodniej stronie, wyłania się spośród wałów ziemnych, pokryta zielono-żółtym kamuflażem, ściana ze strzelnicą Kanon Kazemat  - schronu armaty przeciwpancernej z 1935 roku (tzw. VIS-Kazemat - wzniesiony w oparciu o Voorschrift Inrichten Stellingen - instrukcję zakładania umocnień). Obecny wygląd budowli jest efektem, przeprowadzonego przez stowarzyszenie Stichting Militair Erfgoed, remontu z elementami rekonstrukcji. Odmienne podejście do zabytku ilustruje obiekt, położony na zachód od drogi. W 2010 roku poddany został szczególnemu zabiegowi, mającemu na celu udostępnienie zwiedzającym i wyeksponowanie historycznych wartości.

piątek, 3 lutego 2017

Armata z fortu nr 38 „Skała” Twierdzy Kraków.



Znana wszystkim osobom zajmującym się fortyfikacją austriacką w Polsce, wydana w 1979 roku, książka „Warownie i zieleń Twierdzy Kraków”, zawiera fotografię, która przykuwa uwagę prawdopodobnie większości czytelników. Autor, prof. Janusz Bogdanowski, opisał ją następująco: Najstarsza wieża pancerna twierdzy z zachowanym jeszcze działem (fort Skała 38, fot. J. Bogdanowski, 1945). Fakt przetrwania okupacji niemieckiej przez uzbrojenie forteczne dawno zdeklasowanej twierdzy (okres jej użytkowania, jako zespołu obiektów planowo przygotowywanych do użycia w walce, zakończył się wraz z opuszczeniem Krakowa przez ostatnie oddziały Wojska Polskiego w nocy z 5 na 6 września 1939 roku), należy uznać za szczęśliwy zbieg okoliczności. Tym większą stratą było jego złomowanie wraz z wieżą w latach 50-tych, podczas adaptacji fortu na obserwatorium astronomiczne (w miejscu wieży zainstalowano jeden z teleskopów). Okazuje się jednak, że strata była jeszcze istotniejsza niż się pierwotnie wydawało.